STANY ZJEDNOCZONE - LAWRENCE
Andrzej Karcz – polonista, badacz literatury polskiej. Ukończył filologię polską na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w 1986. W 1999 obronił doktorat w dziedzinie slawistyki na Uniwersytecie w Chicago (University of Chicago). Habilitował się w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
Książki autorskie:
- Refleksja nad literaturą w polskim piśmiennictwie emigracyjnym. Tymon Terlecki, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński, Warszawa 2017.
- Tekstyz daleka i bliska. Szkice nie tylko o literaturze, Kielce 2003.
- ThePolish Formalist School and Russian Formalism, Kraków 2002.
Książki pod redakcją:
- Polonistykapo amerykańsku. Badania nad literaturą polską w Ameryce Północnej (1990-2005), red. H. Filipowicz, A. Karcz, T. Trojanowska, Warszawa 2005.
- Czesław Miłosz, „Mój wileński opiekun”. Listy do Manfreda Kridla (1946-1955). Z uzupełnieniem o listy Manfreda Kridla i addendum. Z autografu do druku przygotował A. Karcz, Toruń 2005.
Artykuły i rozdziały w tomach zbiorowych:
- O potrzebie (i trudnościach) badań nad powojenną krytyką literacką na emigracji,w: Literatura polska na obczyźnie – zapomniane dziedzictwo po roku 1939, red. R. Zajączkowski, Lublin 2017, s. 153-172.
- Literatura wobec wojny. O najważniejszym temacie w refleksji krytycznej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w latach 1945-1951,w: Powrześniowa emigracja niepodległościowa na mapie kultury nie tylko polskiej. Paryż – Londyn – Monachium – Nowy Jork, t. II, red. V. Wejs-Milewska, Oddział IPN w Białymstoku, Białystok 2016, s. 271- 289.
- „Nieszczęsna »sprawa polska«“. Czesława Miłosza myśli o literaturze polskiej i szerzeniu o niej wiedzy wśród obcych, w: Czym kultura polska może uwieść frankofona?, red. A. Zieniewicz, Warszawa 2015, s. 27-36.
- Czesława Miłosza refleksja nad prozą. (Z perspektywy pierwszego dziesięciolecia emigracji), w: Literatura – kultura religijna – polskość. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr. hab. Krzysztofowi Dybciakowi w 65. rocznicę urodzin, K. Koehler, Warszawa 2015, s. 337-366.
- Littérature polonaise comme littérature étrangèreet son enseignement, w: Enseigner et apprendre le polonais langue étrangère, sous la direction de L. Kolankiewicz, trad. du polonais, Paris – Varsovie 2014, s. 77-86. [W jęz. polskim: Literatura polska jako obca. Problemy i trudności nauczania za granicą, „Kwartalnik Polonicum” 2015, nr 19, s. 35-41.
- „Literacki dylemat narodowości i uniwersalności”. Wyspiański jako przedmiot międzynarodowej batalii Tymona Terleckiego, w: Literatura polska w świecie. IV: Oblicza światowości, red. R. Cudak, Katowice 2012, s. 47-62.
- Polish Literary Theory in the Anglophone World: The Case of Roman Ingarden, w: New Perspectives on Polish Culture: Personal Encounters, Public Affairs, red. T. Trojanowska, New York 2011, s. 298-311.
- Literaturapolska po angielsku. Problem kanonu lektur w nauczaniu cudzoziemców, w: Kanon kultury w nauczaniu języka polskiego jako obcego, red. P. Garncarek, Warszawa 2010, s. 97-108.
- ZbigniewHerbert w Ameryce. Obecność i podstawy recepcji, w: Herbert na językach. Współczesna recepcja twórczości Zbigniewa Herberta w Polsce i na świecie, red. A. Grabowski, Warszawa 2010, s. 191-211.
- WkładWarszawskiego Koła Polonistów w powstanie i dorobek polskiej szkoły formalnej, w: Tradycje polskiej nauki o literaturze. Warszawskie Koło Polonistów po 70 latach, red. D. Ulicka, Warszawa 2008, s. 31-40.
- KazimierzaWóycickiego formalistyczna koncepcja dzieła literackiego i historii literatury, w: Polonistyka po amerykańsku. Badania nad literaturą polską w Ameryce Północnej (1990-2005)…, przeł. T. Kunz, 268-285.
- Sakralnawizja świata w Stanisława Vincenza „Na wysokiej połoninie”, w: Proza polska w kręgu religijnych inspiracji, red. M. Jasińska-Wojtkowska, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1993, s. 355-369
Artykuły i artykuły recenzyjne w czasopismach naukowych:
- An Emigré Critic at Postwar London Theatres: The Reviews and Essays of Tymon Terlecki(w druku).
- Reconstructinga Genius’s Life: A New and Comprehensive Biography of Witold Gombrowicz, „The Polish Review” 2019, nr 4, s. 61-69.
- Powojenna poezja polska w refleksji Czesława Miłosza. Perspektywa pierwszych lat emigracji, „Świat Tekstów” 2012, nr 10, s. 179-192.
- „Szczególna manifestacja osobowości ludzkiej”. Tymona Terleckiego rozumienie literatury, „Pamiętnik Literacki” 2012, z. 3, s. 53-83.
- Głosstłumiony. O konwencjonalności literatury, „Roczniki Humanistyczne” 2011, z. 1, s. 21-32 (przekł. na ang.: The Muffled Voice: On the Conventional Character of Literature, „Roczniki Humanistyczne” 2018 z. 1, s. 5-17) .
- W poszukiwaniu płci, seksualności i etyki w prozie polskiej, „Teksty Drugie” 2008, nr 5, s. 75-87.
- Wielcy polonistyki amerykańskiej: Manfred Kridl i Wiktor Weintraub, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” 2008, s. 159-164.
- Polonistyka po amerykańsku – perspektywy i potrzeby, „Nauka” 2006, nr 4, s. 97-100. (z H. Filipowicz i T. Trojanowską).
- „Znosić wygnanie w tym pięknym,… ale jakże obcym kraju”. Lata amerykańskie Manfreda Kridla, „Archiwum Emigracji. Studia-Szkice-Dokumenty” 2002/2003, nr 5/6, s. 23-37.
- Kryzysbadań literackich a po-poststrukturalistyczne propozycje, „Teksty Drugie” 2001, nr 2, s. 156-167.
- Polonistyka na uniwersytecie amerykańskim: casus University of Kansas, “Postscriptum” 2001, nr 1-2, s. 55-59.
- ManfredKridl: The Struggle for the Reform of Polish Literary Scholarship, “The Polish Review” 2000, nr 2, s. 171-182.
- Kazimierz Wóycicki: The Founder of Polish Formalism, “The Polish Review” 1997, nr 2, s. 155-165.
- Literatura a ideologia. Debata w Ameryce, „Teksty Drugie” 1994, nr 4, s. 117-128. [Przedr. w: Teksty z daleka i bliska…, s. 27-40].
- The Structure of „The Three Sisters” by Anton Chekhov, “Zagadnienia Rodzajów Literackich” 1994, nr 1-2 (73-74), s. 77-86.
- The Narrative Structure in „St. Petersburg” by Andrei Bely, “Zagadnienia Rodzajów Literackich” 1993, nr 1-2 (71-72), s. 159-169.
- Vincenza opowieść o krainie doskonałej, „W Drodze” 1991, nr 1, s. 99-102.
- W poszukiwaniu straconego języka, „Ethos” 1989, nr 8, s. 321-324. [Przedr. w: Teksty z daleka i bliska…, s. 41-46].
Jest autorem i redaktorem wielu publikacji naukowych oraz współredaktorem antologii Polonistyka po amerykańsku. Badania nad literaturą polską w Ameryce Północnej (1990-2005).
Zajmuje się teorią literatury, metodologią badań literackich, historią polskiego literaturoznawstwa i krytyki literackiej, prozą polską XX i XXI wieku, polską literaturą emigracyjna, literaturą porównawczą oraz badaniami polonistycznymi za granicą.
Uczestniczy w pracach zespołu badawczego w projekcie Pisma zebrane Janusza Sławińskiego programu „Pomniki polskiej myśli filozoficznej, teologicznej i społecznej XX i XXI wieku” Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP i Instytut Badań Literackich PAN.
Jest beneficjentem wielu grantów naukowych i stypendiów:
- Grant Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP na projekt habilitacyjny (2008-2011).
- Grant wymiany osobowej między Polską Akademią Nauk i British Academy (2007).
- Grant Kosciuszko Foundation na publikację książki (współodbiorca) (2004).
- Grant Polish Institute of Arts and Sciences of America na publikację książki (współodbiorca) (2004).
- Grant University of Kansas New Faculty General Research Fund (2002).
- Stypendium Fundacji im. Stefana Batorego (1996).
- Stypendium University of Chicago (1989-1994).
- Stypendium Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1984-1985).
Należy do zespołu redakcyjnego czasopism: „The Polish Review”, wydawanego w Nowym Jorku oraz Polish Studies Series (w wydawnictwie Academic Studies Press)
W latach 1996-2006 był członkiem American Association of Teachers of Slavic and East European Languages oraz Polish Institute of Arts and Sciences of America. W 1998 dołaczył do American Association for the Advancement of Slavic Studies (do 2006 r.). Od 2014 należy do Międzynarodowego Stowarzyszenia Studiów Polonistycznych.
W latach 1999-2006 pracował jako assistant professor na Wydziale Języków i Literatur Słowiańskich w University of Kansas, a w latach 2007-2016 jako wykładowca literatury i języka w Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców „Polonicum“ Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2006 roku jest związany z Pracownią Poetyki Historycznej Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, a od 2014 r. wykłada w Katedrze Literatury XX wieku w Instytucie Filologii Polskiej Wydziału Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Prowadził zajęcia również na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, University of Chicago i University of Pittsburgh.
- On “Urania“ by Jarosław Iwaszkiewicz, „New England Review” 2019, nr 2, s. 70.
- Psychofizjologia rytmu Franciszka Siedleckiego, w: Sensualność w kulturze polskiej / The Senses in Polish Culture. Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Warszawa [2012].
- Andrzej Stasiuk, w: Dictionary of Literary Biography. Twenty-First-Century Central and Eastern European Writers. ed. S. Serafin, Gale, Detroit 2010, s. 270-273.
- Esej,w: Panorama Literatury Polskiej. Instytut Badań Literackich PAN [2009].
- Formalism, w: The New Dictionary of the History of Ideas, ed. M.C. Horowitz, Charles Scribner’s Sons, New York 2005, vol. 2, s. 837-839.
- Introduction to the New Edition, w: Henryk Sienkiewicz Quo Vadis, Barnes & Noble Books, New York 2004, s. XV-XXII.
- John Paul II, w: The Dictionary of Literary Influences: The Twentieth Century, 1914-2000, ed. J. Powell, Greenwood Press, Westport 2004, s. 268-270.
- Rudnicki, Adolf, w: The Reference Guide to Holocaust Literature, ed. T. Riggs, St. James Press, Detroit 2002, s. 270-271.
- „Ascent to Heaven”, w: The Reference Guide to Holocaust Literature, ed. T. Riggs, St. James Press, Detroit 2002, s. 364-365.
- Poland, w: Encyclopedia of Life Writing, ed. M. Jolly, Fitzroy Dearborn Publishers, London 2001, s. 719-721.
- Herbert, Zbigniew, w: Encyclopedia of the Essay, ed. T. Chevalier, Routledge, London 1997, s. 385-386.