DONALD P.A. PIRIE

WIELKA BRYTANIA – GLASGOW

Donald P.A. Pirie (1956–1997) – brytyjski badacz literatury polskiej, poeta, tłumacz; entuzjasta nauczenia języka polskiego na świecie.

Ukończył School of Slavonic and East European Studies na Uniwersytecie Londyńskim oraz Emmanuel College w Cambridge. Był wykładowcą języka, historii, literatury i filozofii polskiej na Uniwersytecie w Glasgow. Jego działalność naukowa, dydaktyczna i promocyjna uczyniły Wydział Języków i Literatur Słowiańskich Uniwersytetu w Glasgow jednym z wiodących brytyjskich akademickich ośrodków krzewiących polską kulturę. Zwieńczeniem pracy translatorskiej D. Pirie’a była antologia najnowszej poezji polskiej Young Poets of a New Poland (Londyn 1993). Ostatnie lata życia badacz i twórca poświęcił m.in. na dokończenie projektów. Działał na rzecz zrzeszania polonistów na świecie – był inicjatorem powstania grupy, a potem Stowarzyszenia „Bristol” Polskich i Zagranicznych Nauczycieli Kultury Polskiej i Języka Polskiego jako Obcego.

Wspomnienie o wykładowcy znajduje się m.in. w książce Nauczanie języka polskiego jako obcego: materiały z pierwszej konferencji polonistów zagranicznych i polskich zwołanej z inicjatywy grupy „Bristol” do Instytutu Polonijnego UJ (Kraków: Księgarnia Akademicka, 1997; autorstwo: Elwira Grossman).

Wykaz wybranych publikacji:

  • Jan Kochanowski in Glasgow: papers and materials from the Jan Kochanowski Anniversary Symposium, Glasgow: Campania, 1985.
  • Wymiar tragiczny w „Trenach Jana Kkchanowskiego, w: Jan Kichanowski. Interpretacje, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1989.
  • From resisitance to responsibility: recent independent culture and the transformation of Eastren Europe and the USSR, Glasgow: University of Glasgow, 1990. (współautor: S. Pirie, A. Earle)
  • Czy możliwy (i potrzebny) jest nowy syntetyczny podręcznik do nauki współczesnego języka polskiego – nie tylko dla obcokrajowców?, w: Język polski w kraju i za granicą. Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowej Polonistów, tom II, red. B. Janowska, J. Porayski-Pomsta, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa,1997.
  • Uwagi na otwarcie konferencji polonistów zagranicznych…, w: Nauczanie języka polskiego jako obcego, red. W. Miodunka, Kraków: Księgarnia Akademicka, 1997.

Wiersze (wybrane):

  • Yves Le saut le Vid, „Kwartalnik Artystyczny” 1997, tł. G. Musiał.
  • Mark Rothko, „Kwartalnik Artystyczny 1997, tł. G. Musiał.
  • Elegia dla siebie, „Kwartalnik Artystyczny” 1997, tł. G. Musiał.

Inicjator powstania grupy, a następnie Stowarzyszenia „Bristol” Polskich i Zagranicznych Nauczycieli Kultury Polskiej i Języka Polskiego jako Obcego.

Organizator i uczestnik konferencji poświęconych m.in. Janowi Kochanowskiemu, dwudziestoleciu międzywojennemu, literaturze lat 80. minionego stulecia. Autor licznych

publikacji naukowych w Wielkiej Brytanii i Polsce, a także organizator spotkań autorskich z udziałem m.in. Tadeusza Różewicza, Ewy Lipskiej, Andrzeja Wajdy, Bronisława Maja czy Pawła Huelle, w tym sesji artystyczno-literackiej w Glasgow pt. Polskie Rzeczywistości – sztuka polska w latach 1980– 1989.

Kilka tygodniu przed śmiercią otrzymał wiadomość o przyznaniu mu przez Ministra Kultury i Sztuki orderu „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, której nie zdążył już odebrać.

W latach 1984–1994 wykładał język i literaturę polską na Uniwersytecie w Glasgow.

Chętnie organizował seminaria i wykłady na temat bieżącej sytuacji politycznej i społeczne w Polsce. Był uczestnikiem wielu krajowych i zagranicznych konferencji naukowych.

Young poets of a new Poland: an anthology, Londyn: Forest Books, 1993.

Przewiń na górę