SZWECJA – SZTOKHOLM (STOCKHOLM)
Leon Neuger – ur. 2 kwietnia 1947 w Krakowie polonista, tłumacz, literaturoznawca, historyk literatury.
W latach 1965–1971 studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Doktoryzował się w 1978 roku na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, a później w 1993 roku uzyskał habilitację na Uniwersytecie w Sztokholmie.
Profesor Uniwersytetu w Sztokholmie, dyrektor tamtejszego Instytutu slawistyki.
Monografie:
- Z perspektywy tłumacza: szkice o poezji szwedzkiej, Kraków: Oficyna Literacka, 1997.
- Pomysły do interpretacji: studia i szkice o literaturze polskiej, Kraków: Oficyna Literacka, 1997.
- Wierutne bajki dla dorosłych dzieci, Kraków: Wydawnictwo Austeria Klezmerhojs, 2018.
Wybrane Artykuły:
- Szymborska w Szwecji, „Dekada Literacka: tygodnik kulturalny” 1996, nr 10, s. 8.
- Poszukiwanie uchwytu, „Kultura” 1999, nr 7/8, s. 207–212.
- Widziane ze Szwecji, „Śląsk: miesięcznik społeczno-kulturalny” 1999, nr 6, s. 28–29.
- Harcap, „Pogranicza: szczeciński kwartalnik kulturalny” 2008, nr 2, s. 38–41.
- Powrót, „Res Publica Nowa” 2011. R. 24, nr 13, s. 6–8.
W swoich badaniach koncentruje się na literaturze polskiej, w szczególności twórczości Gombrowicza, Szymborskiej, Miłosza, Leca, zajmuje się postmodernizmem i nowoczesnością w polskiej literaturze. Oprócz tego badał Europę Środkową z perspektywy postkolonialnej, a także antysemityzm w polskiej literaturze oraz problem humoru z perspektywy psychoanalitycznej i filozoficznej. W nowszych badaniach zajmował się twórczością Stanisława Jerzego Leca oraz Leo Lipskiego.
Był korespondentem w czasopismach emigracyjnych, współpracował ze Szwedzkim Radiem oraz z BBC. Jego teksty był również często publikowane na łamach ,,Dekady Literackiej”, ,,Tekstów Drugich” , ,,Zeszytach Literackich” i ,,Signum”.
W Polsce zasłynął tłumaczeniami dzieł znanych szwedzkich autorów, takich jak Tomas Tranströmer, Harry Martinson, Katariny Frostenson, Carla Michaela Bellmana i Erika Johana Stangeliusa.
Z jego inicjatywy w 2018 roku zostały zorganizowane Dni Tomasa Tranströmera w Katowicach i Krakowie.
Jest laureatem licznych nagród, między innymi: Svenska Akademiens Översättarpris – nagrody dla tłumaczy, Svensk-Polsk Samfundets Pris – Nagroda Wspólnoty Polsko-Szwedzkiej, literackiej nagroda „Zapadu”.
W 1993 r. został odznaczony Krzyżem Oficerskim Zasługi RP, a w 2004 r. Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP.
W 2011 roku został uhonorowany Złotą Odznaką „Za Zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego”, uzyskał wówczas tytuł Profesora Honorowego Uniwersytetu Śląskiego. W tym samym roku otrzymał Złoty Medal NSZZ Solidarność Regionu Śląsko-Dąbrowskiego.
Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz Stowarzyszenia Slawistów Szwedzkich.
Wykładał przedmioty polonistyczne na Uniwersytecie w Sztokholmie.
Pracę naukową rozpoczął w Instytucie Literatury i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego w roku 1974, gdzie pracował do 1982 roku. Podczas wydarzeń marcowych został aresztowany i zatrzymany na 5 miesięcy. Stało się to z powodu próby założenia organizacji studenckiej. Był jednym z założycieli „Solidarności” na Uniwersytecie Śląskim. W 1983 udał się na przymusową emigrację do Szwecji. W 1993 roku był docentem w Instytucie Slawistyki Uniwersytetu Sztokholmskiego. Od 1995 roku pełnił tam funkcję profesora języka i literatury polskiej. W 2003 roku zaś objął stanowisko Dyrektora Instytutu Slawistyki.
Prowadził wykład podczas „Dnia Polski” w 2013 roku organizowanym przez Instytut Slawistyki na Uniwersytecie w Sztokholmie.
Tranströmer T., Dziki Rynek i Żywym umarłym, Kraków: Miniatura, 1989.
Bellman C.M., Fredmanowe Posłania i Pieśni, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1991.
Stagnelius E.J., Elegie, Kraków: Oficyna Literacka, 1991.
Tranströmer T., Moja przedmowa do ciszy, Kraków: Oficyna Literacka, 1992.
Tornborg R., Imieniny Salomona, Kraków: Oficyna Literacka, 1993.
Tranströmer T., Muzeum motyli, Kraków: Oficyna Literacka, 1994.
Martinson H., Poezje wybrane, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1995. (wraz z Januszem Roszkowskim)
Tranströmer T., Gondola żałobna, Kraków: Oficyna Literacka, 1996.
Frostenson K., 4 monodramy; Sala P, Kraków: Księgarnia Akademicka, 1999.
Tranströmer T., Podsłuchany horyzont, Lublin: Gaudium, 2005. (Liryka i metafizyka).
Przede wszystkim pasja. Rozmowa z L. Neugerem
Leonard Neuger: sylwetka