WIELKA BRYTANIA–CAMBRIDGE
György Gömöri (ur. 3 kwietnia 1934 w Budapeszcie) – węgierski poeta, pisarz, eseista, od 1969 do 2001 roku wykładowca literatury polskiej w Instytucie Wschodnioeuropejskim Cambridge. Tłumaczył na język węgierski m.in. dzieła Czesława Miłosza, Witolda Gombrowicza i Marka Hłaski.
W latach 1953–1956 studiował hungarystykę i polonistykę na Uniwersytecie Loránda Eötvösa w Budapeszcie. Był redaktorem uniwersyteckiej gazety „Egyetemi ifjúság” oraz organizatorem studenckiego strajku podczas rewolucji węgierskiej roku 1956. Po upadku powstania wyemigrował do Wielkiej Brytanii i kontynuował studia na Uniwersytecie Oksfordzkim.
W 1966 roku opublikował pierwszą monografię dotyczącą polskiej poezji w latach 1945–1956. Wykładał na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley i Uniwersytecie Harvarda. W latach 1958–1961 był członkiem zarządu Stowarzyszenia Pisarzy Węgierskich za Granicą. Od 1969 roku wykładał literaturę polską w Instytucie Wschodnioeuropejskim Uniwersytetu w Cambridge. Przeszedł na emeryturę w 2001 roku.
Należy do Polskiej Akademii Umiejętności. Jest członkiem Trinity College i Darwin College na Uniwersytecie w Cambridge, gdzie przez wiele lat redagował biuletyn uczelni. Od ponad trzech dekad zasiada w redakcji amerykańskiego kwartalnika „Books Abroad” i jego kontynuacji „World Literature Today”. Jest także członkiem redakcji Lymbus Budapest i Litteraria Copernicana (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu). Regularnie publikuje w brytyjskim „The Guardian”, „The Independent” i „The Times Literary Supplement”. Pisze po polsku, angielsku i węgiersku.
W 2018 Wydawnictwo Neriton opublikowało wybór korespondencji Jerzego Giedroycia i Györgya Gömöriego pod tytułem „Polski redaktor i węgierski polonista” w opracowaniu Gabora Lagziego.
Poniżej przykładowe publikacje.
Magyar-lengyel változatok, (Hungarian-Polish variations, essays), Pécs: Pro Pannonia, 2016.
Magnetic Poles: essays on modern Polish and comparative literature. Londyn: Polish Cultural Foundation, 2000.
Polish and Hungarian poets of the Holocaust, Bloomington: The Polish Studies Center, 1983.
Cyprian Norwid (1821–1883): poet-thinker-craftsman, Londyn: Orbis Books, 1983.
Polish and Hungarian Poetry 1945 to 1956 (a study in comparative literature), Oxford: Clarendon Press, 1966.
Twórczość poetycka (przetłumaczona na język polski):
Dylemat królika doświadczalnego: wybór wierszy, wyb. i tł. F. Netz, Katowice: Biblioteka Śląska, 2003.
Jest autorem licznych prac krytycznych dotyczących literatury polskiej i węgierskiej.
Wśród licznych nagród, które otrzymał, znajdują się między innymi Nagroda Fundacji Alfreda Jurzykowskiego (1972), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1992), Nagroda Salvatore Quasimodo (1993), Ada Negri Memorial Prize (1995), Pro Cultura Hungarica (1999) Lotz Memorial Medal (2006) i Alföld Prize (2009) .
W 1995 odznaczony Krzyżem Oficerskim, a w 2007 roku Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej.
W czerwcu 2021 otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za pracę nad Cyprianem Norwidem.
Od 1969 do 2001 roku (przejście na emeryturę) prowadził zajęcia z zakresu literatury polskiej w Instytucie Wschodnioeuropejskim Uniwersytetu w Cambridge.
W maju 2017 został powołany na stanowisko starszego pracownika naukowego w Szkole Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich UCL (University College London).
Tłumaczył na język węgierski m.in. dzieła Czesława Miłosza, Witolda Gombrowicza i Marka Hłaski.
- Az ismeretlen fa. Mai lengyel költők (The Unknown Tree. Anthology of Modern Polish poets in Hungarian translation,ed. and tr.), Washington: Occidental Press, 1978.
- Zbigniew Herbert: Az izlés hatalma (a selection translated from Herbert’s poems into Hungarian), Budapest: Orpheus, 1998.
- Polscy poeci o wegierskim październiku (Polish Poets on the Hungarian October, verse anthology in Polish and partly in Hungarian, ed. and tr.), London: Polish Cultural Foundation, 1986; 2nd, enlarged edition London, 1996.
- Czeslaw Milosz: Ahogy elkészül a világ.Versek (Poems tr. into Hungarian by Cz.Milosz: How the World is Made, selected and translated ), Bratislava: AB-ART, 2001
- Wiktor Woroszylski: A határ átlépése (Crossing the Border. Selected Poems and Prose; tr. and ed.), Arad: Irodalmi jelen, 2013.